2 Ağustos 2023
İzmir’in Buca ilçesinde yaşanan trajik olayda, 18 yaşındaki Ayşe D., babasının KHK sonucu cezaevinde olmasıyla mücadele eden bir aile üyesiydi. Ayşe, babasını ziyaretin ardından evine döndükten sonra metro istasyonunda intihar etti.
KHK, Türkiye’de 15 Temmuz 2016 tarihinde gerçekleşen başarısız darbe girişiminin ardından çıkarılan ve devlete karşı “terör örgütleriyle ilişkisi” olduğu iddia edilen kişileri kamu görevinden ihraç eden bir yönetmelik olarak biliniyor. Binlerce insan KHK kapsamında işlerini ve haklarını kaybettiler, aileleriyle birlikte yeni bir hayata adapte olmaya çalıştılar. Ancak bu süreç, birçok aile ve özellikle gençler üzerinde derin psikolojik etkiler yarattı.
KHK ile aileler sosyal dışlanma, maddi zorluklar, aile bütünlüğünün bozulması ve çevresel baskılarla karşı karşıya kaldı. Bu zorluklar özellikle de çocuklar ve gençler üzerinde yoğun stres, kaygı ve depresyon gibi psikolojik sorunlara neden oldu. Konuya ilişkin Çocuk Psikiyatristi Savaş Yılmaz, Kocaeli Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu’nun ÖFG TV kanalına konuk oldu.
“KHK’LARIN ÇOK FAZLA ALANDA ETKİ BIRAKAN BİR YAPISI VAR”
Birçok aile KHK sonrası birçok şey ile karşı karşıya kalıyor çünkü çok fazla alanda etki bırakan bir yapısı var, hem maddi imkansızlıklar, hem ailelerin bölünmesi, hem yaşam şartlarının değişmesi, kendi çevrelerinde yapıştırılan etiketler, birçok alanda çevresel faktör olarak karşımıza çıkıyor. Bazen sadece birinci derece yakınlarından değil, çevreden de çok ciddi şekilde etkilenmeler görülebiliyor ve şiddetli depresyon veya intihar eğilimleri karşımıza geliyor. Bazen de sürecin daha farklı şekilde devam ettiği ailelerde kaygı ve aile içindeki davranış problemleri ciddi aile çatışmaları ile karşımıza gelebiliyor.”
“EN ÖNEMLİ ŞEY ÇOCUKLARIN DUYGULARINI PAYLAŞABİLMESİ”
Burada en önemli şey, çocukların duygularını paylaşabilmesi. Bir çocuğun herhangi bir problemi ya da olumsuz bir duygusu varsa zorlandıkları durumlarda bunu ifade edebilmeleri önemli, bu ifade etme biçimi tabii ki her zaman sözel olarak olmayabilir. Çocuklarımız bazen çok güzel resim yaparlar, bazen çok güzel oyunlar kurarlar ve bunlar onların zorluklarını ifade ettikleri bir yöntemdir. Onların bu yöntemleri ile çözümleyebilmesi için ailelerinin, çocuklarının yanlarında olmaları, çocuklarına destek olmaları önemli.
Çocuklar psikolojik sorun yaşıyorsa ilk önce anne babalara bakılmalı, mutlaka onlarda sorun yaşıyordur. Anne baba tedavi olmadan çocukların iyileşmesi beklenemez. Zaten çocuklar anne babanın ruh halini yansıtmaktadır. Ayrıca musibet gibi görünen zorluklar eğer aşılabilirse beklenenin tam tersine depresyon yerine güçlü bir kişilik kazanılabilir.
Sıkıntılar yaşayan gençlerin yapmaları gereken en önemli şey ruhsal ve fizyolojik olarak harekete geçmeleridir. Anne babalar onlara illa bir kulvar belirlememeli, gençleri harekete geçirerek çözüme teşvik etmelidir. Kısır döngüyü yenmenin ilk adımı budur. Durağan hayattan sosyal hayata geçen gençler zorlukları aşar.
Bir gencin olumsuz bir duygu içerisinde olması durumunda en önemli şey onun harekete geçebilmesidir. Harekete geçmek onlar için çok önemli bir şeydir. Her ne kadar bu harekete geçmeyi istemeseler de belki, yapacak bir şey bulamasalar da, harekete geçtikleri takdirde olumlu sonuçları göreceklerdir. Unutmasınlar ki umutlarının olduğu yerde mutlaka bir çözüm vardır, mutlaka bir ışık vardır.
…
Ayşe’nin intiharı, bir kez daha KHK sürecinin sosyal ve psikolojik etkilerine dikkat çekti. Psikiyatrist Yılmaz, KHK’lı ailelerin rehabilitasyonu için daha kapsayıcı ve duyarlı programların hayata geçirilmesini önerirken gençlerin psikolojik destek almalarının önemine vurgu yaptı. Programda aynı zamanda toplumun bu tür olaylara duyarlılık göstererek sosyal dayanışma içinde olması gerektiği vurgulandı.
Ayşe’nin ailesi ve çevresindeki diğer KHK mağduru aileler için psikolojik destek ve sosyal yardım hizmetlerinin artırılması, benzer acıların yaşanmasını önleyebilir ve bu zorlu süreçte gençlerin daha sağlıklı bir şekilde başa çıkmalarına yardımcı olabilir. Ayrıca, KHK uygulamalarının getirdiği sosyal ve ekonomik sonuçları göz önünde bulundurarak, daha adil ve uzlaşmacı politikaların geliştirilmesi, toplumun bütün kesimlerinin hakkaniyetli bir şekilde yaşamasına olanak tanıyabilir.
Söyleşinin tamamına https://www.youtube.com/live/mNv2YO4Kncw?feature=share adresinden ulaşabilirsiniz.
Yorumlar