ÖFG TV 218. Bölüm

11 Temmuz 2023

ÖFG TV’den herkese merhaba, her hafta Salı günü saat 21.00’da haftanın önemli insan hakları konuları ve konukları ile sizlere sunduğumuz programımıza bu akşam da başlıyoruz. Değerli izleyenler yoğun hak ihlalleri oluyor. Bazıları net bir şekilde görülüyor, bazıları çok görünmek istenmiyor. Bu hak ihlallerini bize yıllardır yansıtan gazeteci arkadaşlarımız bu sefer kendileri hak ihlaline uğradılar, haksız hukuksuz tutuklandılar, ağır ithamlar ile yargılanıyorlar. Aylardır halkın haber alma hakkı gasp edilerek cezaevinde tutuluyorlar. İşte bugün bu aylardır hukuksuzca tutuklu tutulan gazeteci arkadaşlarımızın mahkemesi vardı ve mahkeme devam ediyor, yarın da devam edecek. Biz gazeteci avukatlarından Av. Resul Tamur ile konuşacağız. Biz aylardır takip ediyoruz arkadaşlarımızın mağduriyetlerini ve bugün de sizden dinlemek istedik. Neden aylardır cezaevinde tutuldular? Ne ile itham ediliyorlar? Bugün neler yaşandı?

Resul Tamur : 13 aydır cezaevindeler ve ilk defa hakim karşısına çıkıp mahkeme karşısına çıkıp savunma yapma hakkına kavuştular. Bu sebepten dolayı 13 aylık rehin tutulma haline, haksız bir şekilde cezaevinde bulunma haline karşı gazetecilik faaliyetlerini ve mesleki faaliyetleri yürüttükleri tüm alanları savunarak başladılar aslında. Neden yargılandıklarına dair durumu kısaca özetlemek gerekirse; aslında sizin şu anda yaptığınız faaliyetin kendisi bir tür gazetecilik faaliyeti ve 2016 yılında özellikle KHK’lilerden sonra Türkiye’de muhalif basın ve Kürt basınının büyük oranda lav edilmesi, televizyonların kapatılması, gazetelerin kapatılması, ajansların kapatılması sonrasında alternatif alan arayışları başladı. Sizin şu anda yaptığınız yayın benzeri alternatif alanlar oluşturuldu. Youtube üzerinden sokak gazeteciliği de oluşturuldu, bir taraftan da daha önce medya geçmişi olan gazeteciler prodüksiyon şirketleri aracılığı ile daha geniş kesimlere ulaşabilmek açısından içerik üretmeye başladılar ve bu ürettikleri içerikler ulusal ve uluslararası birçok televizyonda kendine yer buldu. Gazetecilerin yapmış oldukları programların özellikle Medya TV ve Sterk TV kanallarında yayınlanmış olma sebebi ile haklarında soruşturma başlatıldı ve akabinde tutuklanmaya dönüştü ve yargılanma sebebi olan tüm programlar aslında tartışma programları, kültür sanat programları vb. şekilde haber içerikli programlardı aslında. Dolayısıyla gazeteciler yaklaşık 13 aydır sadece gazetecilik faaliyetlerini yürüttükleri için toplumun farklı kesimlerinin sesi oldukları için tutuklu olarak yargılanıyorlar.

Ömer Faruk Gergerlioğlu: Çok uzun bir süre, bu bir zulümdür çünkü biz OHAL döneminde buna benzer uzun tutukluluk sürelerini gördük, gözaltına aldın, tutukladın evet bunlar yargısal yollar ama böyle bu kadar uzun süre tutuklu tutmak önemli bir haksızlık ve bu kişiler demokrasinin önemli bir ögesini ifade ediyorlar, medya alanında çalışıyorlar, medya özgürlüğü alanında önemli bir puan kaybına da yol açıyor onların tutuklulukları Türkiye açısından. Bu da önemli bir gerçek. Peki bu kadar uzun süreli bir tutukluluktan sonra 15 gazeteci bugün hakim karşısına çıkarılmak için mahkeme çıktı, neler yaşandı bugün?

Resul Tamur :Bugün sadece 5 gazetecinin savunması alınabildi, savunma yapan gazeteciler başta söylediğim gibi gazetecilik faaliyetlerini ve yaptıkları işin yasallığını, bundan sonra da aslında aynı faaliyetlere devam edeceklerini belirterek savunmalarını gerçekleştirdiler. 16.30’a kadar süren duruşma yarın sabah 09.00’da devam edecek şekilde ertelendi. Hak ihlalleri hususunda gazeteciler aslında güncel konuları mahkeme huzurunda da tartıştılar. Örneğin; dün Cumhurbaşkanı’nın Avrupa Birliği’nin yolunun açılması yönündeki çağrılarına doğrudan gazeteciler mahkeme salonundan cevap verdiler ve şunu dile getirdiler: “Avrupa Birliği’nin yolunun size açılmasını istiyorsanız önce bir dönüp Avrupa Birliği açısından gerekli olan yasal reformları yerine getirin ve bu reformları yerine getirecekseniz de biz tutuklu olan gazetecilerin dosyalarına bir göz atın, dosyalarına bakın. Neden Avrupa yolunda olmadığınızı anlayacaksınız şeklinde cevap verdiler. Cezaevinde bile olsa güncelliği takip ettiklerini ve güncel tartışmalar içerisinde olduklarını ve hala gazetecilik faaliyetine devam ettiklerini gösteren iyi bir noktaydı. Bunun yanında gazeteciler yine aslında kendilerinin yargılanan konumda olmadıklarını yargılayan konumda olduklarını dolayısıyla kendilerine herhangi bir şekilde mahkeme huzurunda da olsa tutuklu da olsalar suçlu olarak görmediklerini izah ettiler. Yaptıkları programların herhangi bir talimata ihtiyaç duyulmadan kendi belirledikleri gündem ve kendi belirledikleri konuklar ile gündem çerçevesinde güncel haberler çerçevesinde yapıldığını açık bir şekilde ortaya koydular.

Ömer Faruk Gergerlioğlu:Savcı iddianamesinde ne diyor? Hakimlerin tavırları yaklaşımları nasıldı?

Resul Tamur :Savcının iddianamesi genel olarak bahsettiğimiz hususlar üzerinden kurulmuştu. Aslında iddianame operasyonun yapıldığı gün itibariyle hazırlanabilecek türden bir iddianameydi çünkü operasyonun yapmalarının temel sebebi gazetecilerin yapmış olduğu programların çözümlerinin yapılmış olması ve yapılmış olan bu çözümler çerçevesinde suç işlediklerine dair bir kanaatin oluşmasıydı. Sonrasında yapılan işlem bunun ötesine geçmedi açıkçası. Haziran ayında operasyon gerçekleşti, Aralık ayına kadar yaklaşık 6 ay boyunca bu dosya kapsamında hareketsiz kaldılar, Aralık ayında 2’si açık olmak üzere 1’i gizli tanık olmak üzere toplam 3 tanık dinlediler, sonra yeniden hareketsiz kaldılar ve Mart ayında bu dosya kapsamında bir kısım usul ve yasaya aykırı şekilde elde edildiğini iddia ettikleri bir kısım delilin çözümlemesini gerçekleştirdiler ve bu çözümler gerçekleştikten sonra da iddianameyi hazırladılar. İddianamede de program sunucuları ve program yapımcılarının programlarının çözümleri yer alıyor ve bu programların çözümleri yer alırken Medya Tv ve Sterk Tv üzerinden talimat aldıklarını Medya Tv’nin ve Sterk Tv’nin örgüt güdümünde faaliyet yürüttüğünü ve buradaki gazetecilere talimat verdiklerini bu talimatlar doğrultusunda da haber içeriklerinin üretildiğini dile getirdiler fakat gazeteciler bugün mahkeme karşısında bu durumu dile getirirken “Bizim günceli belirlemek ya da günceli okuyabilmek adına herhangi bir yerden talimat almamıza gerek yok. Biz zaten bu güncelin içerisindeyiz.” Şeklinde cevap verdiler. Gizli tanık daha çok HDP’nin Anayasa Mahkemesi nezdinde görülen kapatma davasında HDP’ye ilişkin mali yardımın kesilmesi yönünde kullanılması için hazırlanan bir gizli tanık beyanıydı ve HDP’nin mali yardımının kesilebilmesi için Anayasa Mahkemesi’ne sunulan deliller arasında yer alıyordu. Bu da aslında Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından sipariş edilmiş bir gizli tanık olduğunu ortaya koyuyordu. İddianame aslında tüm bunların bileşiminden oluşturulmuş bir iddianameydi ve bu çerçevede kameramanlar açısından özel bir parantez açmak gerekiyor; sunucuları gazetecileri, yapmış oldukları programlarda doğrudan isimleri ile bu programları yapmış olmaları sebebiyle rahat bir şekilde tespit edilebiliyor emniyet ve savcılık. Bu programların çekimine dahil olma ihtimali olan 3 prodüksiyon şirketinde çalışan kameramanların sadece SGK kayıtlarına bakarak onları da bu operasyon kapsamında dosyaya dahil ediyor ve doğrudan iddianamede haklarında her ne kadar talimat ya da benzeri bir delil bulunmasa da bu programların çekimlerine katılmış olacakları kabul edilerek aslında tutuklu olarak yargılandıklarını iddianame açık bir biçimde dile getiriyor.

Ömer Faruk Gergerlioğlu: Mahkeme devam ediyor, tüm savunmalar alınacak, ne kadar süre mahkeme devam eder?

Resul Tamur :Bir takvim yok. Yarın gün içerisinde ifadeler biter, avukatların savunmaları da biterse yarın içerisinde de sonlandırılabilir. Yarın içerisinde sonlandırılmazsa büyük ihtimalle Perşembe gününe sarkar.

Ömer Faruk Gergerlioğlu:Tahliye beklentiniz ne yönde?

Resul Tamur :Var, 13 aydır tutuklular, Diyarbakır’da çok uzun bir süredir hakim karşısına 13 ay boyunca çıkmayan herhangi bir tutuklu olmadı. 25 Nisan’da Diyarbakır’da bir operasyon yapıldı, yaklaşık 150 kişi gözaltına alındı ve bunların bir kısmı tutuklandı. Tutuklananlar arasında gazeteciler vardı; Abdurrahman Gök, Mehmet Şah Oruç, Remzi Akkaya, Beritan Canözer vardı ve bunların tamamının iddianamesi hazırlandı, davası açıldı. Yaklaşık 2.5 ay içerisinde sonuçlandı, 150 kişiye ait bir dosya içeriğinin 2.5 ay içerisinde hazırlanması fakat 15 gazetecinin dosyasının 13 ay boyunca sürüncemede kalması olağan bir durum değildi aslında bir talimat ile hareket ettiklerini gösteren bir unsurdu. 13 ayın sonunda ortaya çıkan iddianame ve dosya içeriği gazetecilerin özellikle tutuklu yargılanması gerektirir bir delilin dosya içerisinde olmadığını açık bir biçimde gösterdi ki Anayasa Mahkemesi üyelerinden yaptığı bir açıklama vardı; kendilerine sunulan HDP açısından bir kısım iddianın delilini incelediklerinde, yasal faturalar olduğunu ve yasal faturalardan kaynaklı da mali yardımın kesilemeyeceğine dair bir kanaat oluştuğunu dile getirmişti. Bahsettiği faturalar tam olarak bu dosya kapsamında var olan delil niteliğindeki faturalardı. Tüm bunları üst üste koyduğumuzda uzun tutukluluğu değerlendirdiğimizde; gazetecilerin tahliye edileceği şeklinde umut içerisindeyiz.

Ömer Faruk Gergerlioğlu: Duruşmaları takip edeceğiz, umarım tahliye ve beraat haberlerini de duyarız. Değerli izleyenler Avukat Resul Tamur ile konuştuk. Gazeteci arkadaşlarımız uzun süredir tutuklular, gerçekten muhalif basın üzerinde yoğun bir baskı olduğunu yıllardır biliyoruz, görüyoruz. Özellikle Kürt gazetecilere yönelik yoğun bir baskı var ve diğer tüm muhalif gazetecilere yönelik yine yoğun bir baskı var. Şu anda Merdan Yanardağ ifade özgürlüğü sınırları içindeki ifadelerinden dolayı tutuklu olarak yargılanıyor ve abartılı iddianame ile hakkında tutukluluğun devam etmesine gayret ediliyor. Gazetecilik yapan bu genç gazeteciler de aynı şekilde mağdur edilmiş durumdalar. Medya özgürlüğü alanında oldukça kara bir sicili var Türkiye’nin maalesef bunun son örneklerinden birisiydi bu. Programımızı bugün burada bitiriyoruz, medya özgürlüğü ile ilgili önemli bir konuyu gündemimize aldık haftaya Salı günü saat 21.00’da tekrar sizlerle birlikte olacağız, hepinize hayırlı akşamlar hoşça kalın.