29 Aralık 2020
Abdulkadir Selvi, bugünkü yazısında Avrupa’daki çıplak aramaları kaleme aldı.
HDP Kocaeli Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu’nun ilk olarak gündeme getirdiği ‘çıplak arama’ iddialarının ardından birçok isim maruz kaldığı çıplak aramaları anlattı. İktidarın reddettiği ve “Türkiye’de çıplak arama yok” dediği olaya ilişkin Hürriyet yazarı Abdulkadir Selvi bir yazı yazdı. Selvi, yazısında ‘çıplak arama’ya Avrupa’dan örnekler verdi.
“Çıplak arama” iddialarını FETÖ’cülerin bilerek çarpıttığını ifade eden Selvi, “Birçok ülkede olduğu gibi bizdeki mevzuatta da giysilerin kademeli olarak çıkartıldığı, çıkartılan giysiler giyildikten sonra diğer kısım giysilerin çıkartıldığı, sıkı kurallara bağlanmış bir arama şekli bu. Erkek veya kadın olsun, insanların tamamen giysilerini çıkarttıkları bir arama türü yok” diye yazdı.
Avrupa’dan örnekler veren Selvi şöyle yazdı:
Her hafta çıplak aranmış
“Hollanda’dan başvuruda bulunan Van der Ven isimli mahkûm, kaçma tehlikesi nedeniyle tutulduğu yüksek güvenlikli bir cezaevinde düzenli olarak her hafta çıplak aranmaktadır. AİHM, cezaevi güvenliği nedeniyle belirlenen şartlar kapsamında çıplak aramanın gerekli olduğu kanaatini belirtmesine karşın, güvenlik ihtiyacının ikna edici ve haklı bir gerekçesinin bulunmadığını belirterek, üç buçuk yıl boyunca her hafta yapılan çıplak aramanın insanlık dışı bir muamele olduğuna karar vermiş.
Kadın görevlinin yanında çıplak aranmış
Litvanya’dan başvuran Valasians isimli mahkûm ise cezaevinde ziyaretçisiyle görüşme sonrası çıplak arandığını belirtmiş. Arama sırasında memurlar genital organı da dahil olmak üzere eldiven olmadan elle arama, oturup kaldırılarak anüs kontrolü yapılmış. Valasians, aramanın kadın bir memur karşısında küçük düşürülme amacını taşıdığını iddia etmiş. AİHM, yine güvenlik nedeniyle çıplak aramanın yapılabileceğini ancak bunun aramanın uygun tedbirlerle yapılmadığı için Valasians’ın onurunun zedelendiğine hükmetmiş.
Oy kullanırken çıplak aranmış
Polonya’dan başvuran Iwanczuk, tutuklu bulunduğu cezaevinde parlamento seçimleri için oy kullanmak güvenlik memurlarının bulunduğu odaya alındığında, kendisine oy kullanabilmesi için çıplak arama yapılması gerektiğinin söylendiğini, memurların alay edip küçük düşürücü ifadeler kullanması üzerine iç çamaşırını çıkarmayı reddettiğini belirtmiş. Bunun üzerine hücresine götürülerek oy kullanmasına izin verilmemiş. AİHM, Iwanczuk’un şiddet suçundan yargılanmadığını, iyi hal gösteren birisi olarak çıplak aramayı gerektirecek bir durum oluşmadığını belirterek, ihlal kararı vermiş.
Çıplak aranan ziyaretciler
İngiltere’de Mary Wainwirght ve oğlu Alan Wainwirght, cezaevinde bulunan Patrick Wainwirght’ı ziyaretlerinde çıplak aranmışlar. AİHM, tutuklu Patrick’in cezaevinde uyuşturucu temin edip kullandığı yönünde raporlar bulunduğu için önleyici tedbir olarak ziyaretçilerinin çıplak aranabileceğine hükmetmiş. Ancak bunun tamamen çıplak bırakma ve aramanın dışarıdan görülmesi mümkün olan bir odada yapılması nedeniyle ihlal kararına varmış.
Türkiye’den Atıcı kararı
Kandıra Cezaevi’nden yapılan başvuruda cezaevine girişte anal muayeneyi de içeren çıplak aramaya maruz bırakıldığı belirtilmiş. AİHM, 2007 tarihli kararında davanın delilerden yoksun olduğu gerekçesiyle ihlal olmadığına karar vermiş.
Son söz ve uyarı
Çıplak arama konusunda dünya örneklerini aktarıp, AİHM kararlarından bir kısmını paylaştım. Bu çıplak aramayı onayladığım anlamına gelmemeli. Eğer varsa, sistematik ve keyfi olarak yapılan çıplak aramaya karşıyım. Çünkü insan onuru her şeyden değerlidir. Eğer bir yerde çıplak arama iddiası varsa, üzerine gidip incelenmeli. Kamuoyuna ikna edici bir şekilde açıklanmalı. Bir kişi dahi haksız ya da keyfi olarak çıplak aramaya maruz bırakılmışsa bu bizim sorunumuzdur.”
Yorumlar