14 Kasım 2023
https://x.com/gergerliogluof/status/1724488530494116273?s=20
ÖFG TV’den herkese merhaba, her hafta Salı günü saat 21.00’da haftanın önemli insan hakları konuları ve konukları ile sizlere sunduğumuz programımıza yine başlıyoruz.
Türkiye’de inanılmaz günler yaşıyoruz, Anayasa Mahkemesi bir siyasi parti lideri tarafından hatta ortağı ile birlikte kapatılmaya, fiilen bitirilmeye çalışılıyor. Ülkenin en yüksek mahkemesi, yürütmenin anayasaya uyup uymadığını denetleyen Anayasa Mahkemesi kapatılmaya çalışıyor ve ağır hakaretler altında. Bugün Bahçeli de konuşma yaparak ağır sözler sarf etti “Kandile gitsin” denildi, bu ülkenin yargıçlarına ve önemli bir kriz yaşıyoruz. Kriz bitmiş değil çünkü Can Atalay cezaevinde ve Meclis’e gelmesi gerekiyordu halkın iradesiyle fakat gelemedi çünkü birileri istemedi. Çok değerli hocamız Prof. Dr.
@CanAnayasa hocamız ile görüşeceğiz. Siz zamanında AK Parti’nin demokrasi insan hakları dediği yıllarda yargısal anlayışlar ile yürütmenin adımlarının engellenmeye çalışıldığı zamanlarda da çok nitelikli bir duruş sergilemiştiniz ve şimdi de bu duruşu AK Parti’nin politikalarına karşı sergiliyorsunuz. O yüzden sizinle konuşmak istedik. Neler oluyor? Biliyorsunuz birçok krizler yaşandı, bir keresinde aktör bendim, vekilliğim düşürüldü cezaevine atıldım sonra Anayasa Mahkemesi benim için, toplum için kurtarıcı oldu, oybirliği ile karar verdi ve cezaevine atılan vekilliği düşürülen ben geldim mecliste görevime başladım. Böyle olması gerekiyordu
@AYMBASKANLIGI birilerinin hatasını düzeltmesi gerekiyordu. Büyük krizi bize yorumlayın.
@CanAnayasa: “Anayasal amaçla tercihlerle bağdaştırılması mümkün olmayan yorum tercih edildi. Berberoğlu davasında Anayasa Mahkemesi oybirliği ile ihlal kararı verdi. Can Atalay davasında da Genel Kurul’a geldi önemli bir oy çokluğu ile ihlal kararı verdi. Anayasa Mahkemesi’nin görevi kendisine yapılan bireysel başvurularda ihlal tespiti yapmak bunun için var. Anayasa Mahkemesi’ni sürekli eleştirildi, Türkiye Anayasa Mahkemesi’ni getiren 4. Ülke olarak gurur duyardık, 1961 Anayasası getirdi, Anayasa Mahkemesini yapacak olan en önemli kurum bireysel başvuru. O zaman sisteme dahil etmediler çünkü bunu dahil ettiklerinde bireylerin devlete egemen olan güçler karşısında temel hak ve hürriyetlerini talep edebilecekleri bir kurum devreye girmiş olacaktı. Uzun mücadeleler verildi, Türkiye’nin pek çok kesiminden sürekli bireysel başvuru olması gerekir denildi. 2010’da sistemimize dahil oldu. Anayasa Mahkemesi’ni Anayasa Mahkemesi yapan, toplum hayatına dokunan bir aktör haline geldi. AİHM’e gidip uzak yerlerden uzun zaman geçtikten sonra hak ve hürriyeti iade almak çok zor bir şey. İnsanların temel hak ve hürriyetlerinin korunması önemli bir şey. Anayasa Mahkemesi’ne bu yetki 2010 yılında AKP’nin çoğunluğunu oluşturduğu parlamento çoğunluğu ve halkın desteği ile
@AYMBASKANLIGI’ye verildi.
@AYMBASKANLIGI o tarihten beri bazen hatalı kararlar verebilir, eleştirilebilir ama kurumun gereğini
@AYMBASKANLIGI verir. Anayasa Mahkemesi bununla anayasayı yorumlamadı, standart tipik bir anayasa yargılaması gerçekleştirdi. Bireysel başvurular ile ilgili hakkımız ihlal edildi diye mahkemeye gidersiniz yargılamayı yapar, istinafa gidersiniz, hakkı elde etmediğinizi düşünürsünüz ve bu olay için Yargıtay başka bir olay için Danıştay olabilir ve sen haklı değilsin dediğinde, sizin içinizde hak ihlali vardır duygusu devam ediyorsa, tatmin duygusunu yaşamadıysanız bu durumda
@AYMBASKANLIGI’ye gidersiniz. Anayasa Mahkemesi ayrı bir şey yapıyor.”
@CanAnayasa :” Anayasa Mahkemesi süreç içinde hak ihlali gerçekleştirdiğini tespit eder ve gereğini yerine getirir. Burada tespit yapıyor. Kişi hukuka aykırı şekilde tutuklandı, kişi hukuka ayrı şekilde siyaset yapma ve seçilme hakkından mahrum bırakılmıştır diyor. Başka bir şey demedi. Can Atalay haklıdır demedi. Can Atalay’ın işlediğini iddia edilen suçlar ile ilgili bir şey demedi
@AYMBASKANLIGI Yargıtay’ın alanına, ilk derece mahkemesinin Anayasal alanı içerisinde herhangi bir şey söylemedi. En az o alanlarla ilgili bir şey söylediği dava bu ama burada kıyamet koptu.
@AYMBASKANLIGI burada hak ihlali dile getirdi, Can Atalay Gezi eylemleri sırasında ön plana çıkmış olan bir insan hakları aktivisti ve avukat. Gezi olayları hükümet için, iktidar için problemli bir şey onunla bir sorunu var, onu hükümeti devirme faaliyeti olarak görüyor. Başkaları meşru bir hak kullanımı olduğunu söylüyor.
@AYMBASKANLIGI bununla ilgili hiçbir şey söylemiyor. Teknik ve spesifik iki noktada hak ihlali yapılmıştır diyor. İktidar grubu açısından duygusal olarak sinir uçlarına dokunan birisi gibi geliyor. Meydan okuma ile karşı karşıya olduklarını düşünüyorlar sanırım bu yüzden bunu kişiselleştirdikleri meseleden dolayı
@AYMBASKANLIGI’ye saldırıyorlar, Yargıtay’daki üyeler de aracı haline geldiler ve maalesef ağır bir Anayasa ihlali ile karşı karşıyayız. Ağır anayasa ihlali sadece
@AYMBASKANLIGI’nin verdiği kararının uygulanmamasını sağlama ile sınırlı değil.
@AYMBASKANLIGI kararı siyasiler tarafından desteklenmesi ile derinleşti.
@AYMBASKANLIGI kararı halen uygulanmıyor ve hak ihlali olmasına rağmen Can Atalay’ı tanımam, etmem ama bu kişi şu an hapiste tutuklu olarak devam ediyor ve ihlal devam ediyor, bilinçli bir şekilde ihlal süreklileşmiş vaziyette. Pek çok boyutu ile ağır anayasa ihlallerinin yaşandığı durum ile karşı karşıyayız.”
Gergerlioğlu: “Öyle bir noktaya geldi ki
@AYMBASKANLIGI kapatılsın diye çok ciddi bir şekilde söyleniyor veya
@AYMBASKANLIGI’nin görevleri kısıtlansın deniliyor. Bu ne anlama gelir demokratik bir ülkede? Dünyanın gelişmiş ülkelerinde Anayasa Mahkemeleri var ama bizde böyle bir talep var bu olursa ne olur?”
@CanAnayasa :”Anayasa Mahkemeleri iktidarları, parlamento çoğunluklarını denetler bu nedenle kimi zaman çatışma içinde olurlar siyasetçiler ile. Siyasetçiler, iktidar partisi anayasa mahkemesi kararlarını eleştirirler ama kimse anayasa mahkemesi yetkisini kullanıyor demez. Anayasa mahkemesine anayasa değişikliklerini içeriksel olarak esasen denetleyemezsin dediği halde ben denetlerim dedi. Anayasa Mahkemesi makul çizgiye geldi ama makul çizgiye gelen Anayasa Mahkemesi kendi görevini yerine getirirken rahatsızlık uyandırdığı demokrasilerde örneği yok. Demokrasilerde hükümetler bilir ki kendileri politik bir gündem, ajanda takip ederler ve anayasa mahkemeleri de anayasal sınırları korurlar ve dedikleri her şey olmayabilir şikayet edebilirler ama biraz daha politikanın kendi doğasında olan bir şey. Hiçbir yerde anayasa mahkemesini kaldıralım diye tartışma gündem olmaz. En kötü demokrasi de bile kazara bu noktaya varan tartışma olduğunda insanlar ayaklanır. İsrail’i herkes suçlama konusunda soykırım suçlamasında yarış içine girmiş vaziyette İsrail halkı, hükümetin yargıyı tasfiye etme konusunda program ortaya koyduğunda insanlar sokaklara indiler ve geri adım attırdılar. İsrail’de böyle. Sami Selçuk hocamız yazmıştı, İtalya Devlet Başkanı Anayasa Mahkemesi’nin verdiği karar ilişkin sert bir açıklama yapınca anayasa mahkemesi kapısını kapatıyor ve devlet başkanı özür dilemek zorunda kalıyor. Rahatsızlık uyandırır, sınırı aşar şeklinde
@AYMBASKANLIGI’ye yönelik hareket ortaya çıktığında demokrasilerdeki karşılığı belli, muhalefet partileri harekete geçer. Anayasa Mahkemesi’ni çok eleştirebiliriz, çok günahı var, geçmişte de var,
@AYMBASKANLIGI KHK’ların denetimini yapamam derken de hatalar yaptı.
@AYMBASKANLIGI Yargıtay ve Danıştay’ın üyelerinin görevini bir gecede bir kanun ile üyeliğini sona erdirme girişimine
@AYMBASKANLIGI biz ona karışamayız yasa koyucunun takdir alanıdır diye içeriğe girmedi.
@AYMBASKANLIGI’nin bu konuda ciddi hataları var fakat
@AYMBASKANLIGI temel hak ve hürriyetleri koruma konumunda
@AYMBASKANLIGI bir muhalefet aracı değil.
@AYMBASKANLIGI’ye sahip çıkmak tek başına muhalefetin değil iktidar ya da iktidar içinde olan insanların da işi. Hollanda’da Anayasa Mahkemesi yok ama dizaynı ona göre yapılmış bir demokrasi olarak işliyor.
@AYMBASKANLIGI’ye saldırdığınız zaman gerçek anlamda saldırdığınız şey topluluğu bir arada tutabilecek olan minimum standartlar. Burada kaybeden herkes! “
Gergerlioğlu: “Bugün öyle bir yere geldik ki Devlet Bahçeli “Kandile gitsinler.” diyor! Bu ne demek hocam? Bu böylesine bir cümle sarf edilebilir mi?”
@CanAnayasa :” Böyle bir şey olduğunda ve bu ülkede insanlar ayağa kalkmıyorsa insan kalmamış demektir kimse kusura bakmasın. Meselenin Devlet Bahçeli ile sahip olduğu dünya görüşü ile ilgisi yok. Hangi dünya görüşüne sahip olursanız olun, Milliyetçilik olarak baktığımızda milleti bir arada tutan temel hukuk ve standartlardır millete önem veriyorsanız saygı duyacaksınız. Anayasa Mahkemesi görevini yapıyor diye terörizm ile eşleştirmek yorumu mümkün olmayan bir şey. “
Gergerlioğlu: “Yargıtay’ın tavrı var, üzücü bir durum, benim kararımda Yargıtay 1’e karşı 4 oyla ile oylamıştı bir üye 16 sayfalık hukuk manifestosu yazmıştı, 4 arkadaşını eleştirmişti ve ardından
@AYMBASKANLIGI onun görüşlerini tasdik etmişti. Yargıtay ve
@AYMBASKANLIGI arasında çekişme mi var? Aynı anayasaya bakmıyorlar mı? Üzücü bir tablo var yüksek yargı açısından sokaktaki vatandaşta üzüntü ile takip ediyor. Bu durum nedir?”
@CanAnayasa :”Burada anayasal kurallar çok açık. Yorumlayabilme imkanınız neredeyse yok. Anayasanın açık hükmü herkes ezberledi 153. Madde
@AYMBASKANLIGI kararları yargıyı da bağlar.
@AYMBASKANLIGI bir hak ihlali tespiti yaptığında herkes uymak zorunda. Uymadığı zaman suç işler. Yargı ben bu kararı tanımıyorum dediği zaman disiplin suçu işler. Ben hakimim Türk Milleti adına karar veriyorum ve benim kararıma herkes uysun diye iddia ediyorsunuz ama kararı verirken ben
@AYMBASKANLIGI kararını tanımıyorum. Kendiniz hukuksuzluk yaparken başkaları tarafından kararlar nasıl kabul edilsin? Birilerini hukuksuzluk ile suçlarken kendinizin hukuk zemininde kalması gerekmiyor mu? 13. A.C.M. Başkan ve üyeleri, ellerindeki anayasayı açık okuyamıyorlar mı? Eğer öyle olmasına rağmen
@AYMBASKANLIGI kararına uymuyorum diyorlarsa 13. A.C.M. Başkan ve üyelerini aşan bir şey. Nasıl olur da 13. A.C.M. Başkanı bir üst yazı ile Atalay dosyasını Yargıtay’a gönderiyor! Nasıl olabilir? Yargıtay bunu gayri resmi yollarla bize gönder biz halledelim dediyse böyle bir şey olabilir.
@AYMBASKANLIGI kararının hukuken pozitif hukuksal olarak tek muhatabı vardır 13. A.C.M. yargılamayı kaldıracak ve yeniden yargılamaya başlayacak ve dokunulmazlık olduğu için durduracak yargılamayı ve parlamentoya dosyayı gönderecek. Yargıtay’ın bu konuda gönderin bana ben karar vereceğim demesinin karşılığı yok çünkü muhatap Yargıtay değil, ilk derece mahkemesinin kararı kaldırılıyor. Yargıtay’ın verdiği ara karardı
@AYMBASKANLIGI esas karar itibariyle hukuka aykırılık tespiti yapıyor. Yargıtay’da 5 üye kalkıyor önce bu mesele Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’na iletiliyor mütalaasında evlere şenlik gerekçeler var. 5 Yargıtay üyesi kalkıyor hangi yönden şekilde bakarsanız bakın hukuken asla kabul edemeyeceğiniz bir sürü paragrafı sığdırarak son paragraflarda da meselenin duygusal boyutunu ön plana çıkartmak suretiyle bu kararı veriyor. Milletin egemenliği anayasada en üst hukuki ifade olur Meclis o anayasaya göre hareket etmek zorundadır
@AYMBASKANLIGI o anayasaya göre hareket etmek zorundadır Yargıtay da Meclis’in çıkarttığı kanuna göre meclisi bağlayan anayasaya göre oturup karar vermek zorundadır aksi taktirde anayasanın dışına çıkarlar. Yargıtayın verdiği karar gayri meşrudur. 5 Yargıtay üyesi oturmuşlar bir araya gelmişler hasbihal etmişler, bir şeyler çizmişler altına da hatıra olsun diye imza atmışlar, ortada Yargıtay kararı yok. Adalet Bakanı da hepsi anayasanın dışında konumlandılar, anayasa ile çatışan bir yetki kullanımı içine girdiler.”
Gergerlioğlu: “
@AYMBASKANLIGI üyeleri hakkında suç duyurusunda bulundu Yargıtay ortalık karıştı. Benim kararım sonrasında
@AYMBASKANLIGI dedi ki Meclis’e: “Bu konu belirsiz Anayasa Madde 14’deki belirsizliği düzeltin, yasalar çıkartın bu işi havale edin kriz oluşturuyor.” Dedi ve Mustafa Şentop’a yazı gönderdi fakat 2.5 yıl geçti Meclis bu konuda adım atmadı. Bu yasalar Meclis’te çıkartılsa belirsizlik kalksa kimse cesaret edemezdi. Meclis’in bu tavrı iyi niyetli mi?”
@CanAnayasa: “İçinde bulunduğumuz Devlet krizi. Yargı krizi yoktur, yargı kararına karşı anayasayı ayaklar altına almak suretiyle direnen başka bir mahkeme vardır. Anayasayı uygulayan ve suçu işleyenler kıyaslamasında krizden bahsedemezsiniz. Kriz de hakemlik de olmaz. Cumhurbaşkanı hakem olamaz. Bir yargısal kararda Cumhurbaşkanı’nı yargısal kararları uygulamak zorunda ona tabidir. Ortada devlet krizi var. Devlet krizindeki temel durumu anayasa ayaklar altına alınıyor. Anayasanın ayaklar altına alınmasının hukuki gerekçesi yok varmış gibi tartışıyoruz. Hukuk zorlanıyor anayasa zorlanıyor politik olarak bir grup hukuk dışı yapılanma hukuku zorlamaya çalışıyor istediği sonuçlara ulaşmak istiyor. Krizin adı bu. Tablo buysa parlamento daha önce kararlar çıkarsaydı böyle bir şey olmazdı deme imkanına sahip değilim. Temel tartışma konumuz teknik hukuk konusu değildir hukuku tanıma ve tanımama. Hukuku tanımama iradesi ortaya çıkmıştır. Nerede hukuk varsa orada toplum vardır. Adalet mülkün temelidir.”
Gergerlioğlu: “İş nitelikli bir hukuk anlayışını gülünç duruma sokuyor. Devlet krizi nasıl bitecek? Can Atalay ne olacak? Milletvekili olamayacak mı?”
@CanAnayasa: “Bu bir Devlet krizi olduğu için bu hukuk devleti demokrasizlik krizi olduğu için Türkiye’nin minimum hukukilik iddiasını bütünüyle terk edip tamamen keyfiliğe orman kanunu düzenine geçmesi ile ilgili bir mesele. O yüzden burada hukuki olarak ne konuşabiliriz söyleyeceğim şu; toplumsal herkesin meselesi çünkü aynı zamanda iktidarın tek elde toplanması, yasama, yürütme, yargıyı da dahil ettiğimizde Sultan Abdulhamit döneminde olmayacak şekilde tek elde toplanıyor.”
Gergerlioğlu: “KHK’lar meselesini biliyorsunuz ben de mağdurlardan birisiyim 7 yıla damgasını vurdu.
@AYMBASKANLIGI’nin KHK’lara karşı tavrı vardı ve bu kriz bitmedi. Süresi ve konusu itibariyle anayasaya uymadığını düşündüğüm KHK’lar, OHAL’e uygun olmadığını düşünüyorum ve
@AYMBASKANLIGI bu noktada ihlal vermedi. Oradan başlayan bir kriz var.”
@CanAnayasa: “Güçlerin tek elde toplanması süreci. Toplandığında artık bitmiş, kaybetmişsinizdir. Türkiye’de parlamento yok. Müzakereci bir görüşme ortamı yok. Sürecin içinde maalesef
@AYMBASKANLIGI’nin hataları oldu.
@AYMBASKANLIGI ilk KHK ortaya çıktığında incelemeyeceğim dedi. İncelemeyeceğim demek sonraki KHK’ların tamamen pervasız bir şekilde çıkmasına yol açtı. KHK’lar hiçbir zaman OHAL’in süresini taşıyacak şekilde etki doğurabilecek hukuk normları içeremez, düzenleler yapamaz. KHK’lar temel hak sınırlaması yapamaz. KHK’lar devletin idari teşkilatlanmasını dizayn edemezsiniz. KHK’lar ile bunların hiçbirisini yapamazsınız.”
@CanAnayasa :” .
@AYMBASKANLIGI KHK’ları incelemeyeceğim dedi! KHK’lar ile devletin idari teşkilatlanmasını dizayn edemezsiniz! KHK’lar kalıcılaşamaz.
@AYMBASKANLIGI incelemeyeceğim dedikten sonra nasıl olsa kimse denetlemiyor denildi! KHK’lar ile Türkiye Cumhuriyeti’nin rejim yapısı değişti. Anayasal hukuki çerçevesinden bahsediyorum.
@CanAnayasa :” KHK’ların çıkartılabilir, Olağanüstü Dönem ortaya çıktığında KHK’lara ihtiyaç duyabilirsiniz ama çerçevesi belli! Gücün tek elde toplanmasına giden kapıyı araladı. KHK süreci ile altyapısı hazırlanan durumun üzerine anayasal değişikliği yapıldı fiilen yapılan durum hukukileştirildi! 2017 anayasa değişikliğine gittiğimizde KHK’lar ile kaybetmiştik.”
@CanAnayasa :” 2017 Anayasa değişikliğinde aleyhte hiçbir konuşma yapılmadı. Görüşlerimizi anlatamadık. Halk bu anayasanın ne kadar kötü olduğuna, tehlikeli olduğuna dair bir şey duyamadı. Bunun zemini KHK’lar ile ve ortaya çıkan zemin tesviyesi ile sağlanmıştı!
@CanAnayasa :”
@AYMBASKANLIGI ‘nı savunmak önemli ama trajik bir tarafı var. Bu süreçte AYM’nin de katkısı çok. AYM norm denetiminde yapmaktan imtina ettiği yapmadığı anayasallık denetiminin sonucu. Bu biraz da pervasızlık.”
Gergerlioğlu: “Ben AYM’nin kararlarını uygulamıyorum diyen siyasetçiler ile uğraşıyoruz TBMM’de. Güvenlik soruşturması yasası iptal edildi, her gün binlerce insan başvuruyor yine de uygulanıyor. Pasaportlar ile ilgili hususlar iptal ediliyor yine de uygulanıyor.
@AYMBASKANLIGI hepimizin saygı duyduğu mahkemeydi. Müebbet hapse mahkum edilmiş, hukuksuz bir şekilde yargılanmış adil olmayan yargılamalarla hukukçular saç baş yoluyor. Demek ki bir AYM ihtiyacı var. Bunu yok etmeye çalışan bir yer var.”
Gergerlioğlu: “
@sardan_tolga ‘nın tutuklanmasına yol açan yasa
@AYMBASKANLIGI tarafından onandı. AYM’ye yapılan haksızlıklara üzülüyoruz, bugün Meclis’te yaptığım konuşmada şahsıma ve AYM üyelerine yapılanları eleştirdim. Medya özgürlüğünü ilgilendiren yasada alınan kararlar üzücü. Bu neyin sonucu?”
@CanAnayasa :” .
@AYMBASKANLIGI ‘nı fonksiyon olarak savunuyoruz, temel hak ve hürriyetlerinin korunmasını savunuyoruz. AYM’yi savunurken toplumun, insanların, grupların, azınlıkların hakkını korumak için yapıyoruz, hak ve özgürlükleri savunmak için yapıyoruz savunmaya da devam edeceğiz. Hataları tespit edeceğiz ama buna rağmen savunmak zorundayız.”
Gergerlioğlu: ” “terörist” ilan etmek
@AYMBASKANLIGI ‘yi ve üyelerini korkunç şeyler. Suç duyurusu, tutuklamaya varan cüretkarlık var. Zamanında 2 AYM üyesi tutuklandı usule uyuldu mu?”
@CanAnayasa :” 83 milyon geleceğini kaybediyor, yarınını kaybediyor ve 83 milyondan, kurumlardan, yetki sahibi olanlardan ses yok! Bir yargıcı “terörist” olarak nitelerseniz bu bir suçtur. Sorumluluk hepimize düşüyor.”
Gergerlioğlu: ” Umarım bu Devlet Krizini çözeriz! Haftaya salı günü saat 21.00’da yeni bir ÖFG TV programımızda görüşmek dileğiyle. Herkese hayırlı akşamlar.”
Yorumlar