5 Aralık 2023
Gergerlioğlu: “”Engelliler için eşit yurttaşlık.” hedefinin çok uzağındayız, 10 milyon engelli var ve temel ihtiyaçlarını karşılamaktan çok uzaktayız. Bütçeden engellilere ayrılan pay sadece ve sadece yüzde 2; 5 milyonu aşan kamu görevlisine nazaran 70 bin kişinin altında engelliler kamuda görev yapıyor. 2024 bütçe teklifi bu alanda kapsamlı bir atama planlaması yapılmadığını gösteriyor, Türkiye’de iş gücüne katılım oranı yüzde 53 iken engellilerin katılım oranı yüzde 22,1; kadın engellilerde bu oran yüzde 12,5 düzeyine düşüyor.
Engeli nedeniyle çalışamayan kişilere bugün için verilen aylık 1.874 lira. Aile bireylerinin gelirlerinin ortalamasının alınması yerine varsa engelli bireyin kendine ait geliri dikkate alınmalı, engelli aylığı en az asgari ücret düzeyinde olmalı.
Ağır engelli bireylere evde bakım hizmeti verenlerin yüzde 90’ı annelerdir; bakım hizmeti sekiz saat değil, yirmi dört saattir ve bakım verenlerin sosyal yaşamları, kendilerine ayıracak zamanları yoktur. Bunun karşılığında aldıkları ücret ise 5.098 liradır. Evde bakım aylığı en az bir buçuk asgari ücret olmalıdır. Bakım veren bireyler sosyal güvenlik şemsiyesi altına alınmalı ve primleri SGK tarafından karşılanmalıdır.
Yenilenen raporlarda engellilik oranlarının çok sık olarak düşürüldüğünü görüyoruz, bu alanda önemli haksızlıklar yaşanıyor.
Engellilerin yaşamını kolaylaştırma amaçlı aldıkları motorlu araçlar konusunda da geçen hafta bir yasa teklifi verdim. Yüzde 90 engelin üstünden ÖTV alınmıyor, biz yüzde 40’ın üstüne indirilmesini istiyoruz. Aynı zamanda araç ücretinde 1 milyonluk bir sınır var; 2,5 milyona çıkarılması gerektiğini söylüyoruz.
AB ülkeleri içinde engelli çocukların ilkokuldan sonra okulu bırakma oranı yüzde 60 ile en çok Türkiye’de ve engelli kardeşlerimizin siyasi katılımları da çok düşük.
Hamilelikteki sorunlar yüzünden ne derece engellilik oranı oluşuyor, bu konuda ciddi bir araştırma yok; kadın doğum uzmanları yeterli mi? Bölgelerde bunların araştırılması gerekiyor. Ev doğumları kaç tane? hastanede kaç tane doğum yapılıyor? Çok önemli.
Yine, bakın, geçtiğimiz günlerde çok vahim bir şiddet olayı yaşandı; otistik bir çocuğu olan aile katledildi. Neden? Çocuk gürültü yapıyormuş. Otistik çocuk dışındaki tüm fertler -Ankara Sincan’da yaşandı- katledildi. Barınma sorunu var, çok ciddi bir barınma sorunu.
Engelliler evlerden atılıyor, okullardan atılıyor. Geçtiğimiz günlerde devlet bakımevinde bir şiddet yaşatıldı engelli çocuğa; mahkeme sonucunda 2.700 lira verildi, engelli bakım evinin yöneticileri bile mahkemeye getirilemedi.
Yine, bakın EKPSS sınavlarında engellilerin kamuya geçişi çok az ve engelli kotası şu anda kamuda yüzde 3 olarak uygulanıyor, yüzde 6’ya çıkarılması gerekiyor.
Engelli refahı varsa bir ülkede orası gelişmiş bir ülkedir. Biz, aynı zamanda yine birçok KHK’yle ihraç edilmiş ailelerin engelli çocukları olduğunda bakım ücretleri konusunda çok büyük engeller çıkarıldığını büyük bir üzüntüyle görüyoruz. Cezaevinde engelli çocuğu olduğu için tahliye olması gereken kişilere yine büyük zorluk çıkarılıyor. Özlem Sarıçelik, Eskişehir Cezaevinde Down sendromlu çocuğu için adli tıp raporu almasına rağmen savcılık tahliye kararını reddetti. Büyük bir zalimliktir bu.
Bakın, bu görüntüler, şu arabaların görüntüleri bugün Ankara Bilkent Şehir Hastanesindeki engelli otoparkından alındı. Engelli otoparkına bir vatandaş arabasını çekmiş, engelli vatandaş arabasını oraya çekemedi ve bu yüzden işlerini de bitiremedi. Böyle çok vaka oluyor, son derece üzücü. Toplumda engelliye büyük bir saygı olması gerekiyor.
Teşekkür ediyorum.”
Yorumlar